Yuso heeft samen met enkele partners succesvol deelgenomen aan de veilingen die in September 2021 werden georganiseerd met betrekking tot het Capaciteitsmechanisme. Onder meer het project te Ruien (Kluisbergen, Oost Vlaanderen) werd weerhouden met een grid scale batterijsysteem van 25 MW en 100 MWh.
Het Capaciteitsmechanisme werd in het leven geroepen om nieuwe investeringen in capaciteit te ondersteunen met het oog op de – vooralsnog – geplande kernuitstap in 2025. Het is de bedoeling dat 2.300 MWe aan nieuwe gascentrales worden gebouwd tegen 2025 om de transitie naar een productiepark met meer hernieuwbare energie mogelijk te maken. Ook duurzamere oplossingen zoals batterijsystemen kunnen echter overschotten opvangen en tekorten opvullen.
Wat is het Capaciteitsmechanisme (CRM)?
Het Capaciteitsmechanisme of CRM (Eng: Capacity Remuneration Mechanism) heeft tot doel investeringen in gascentrales die tegen 2025 gebouwd en opgeleverd dienen te worden te ondersteunen. In totaal namen verschillende spelers voor meer dan 4.4 GW aan nieuwe capaciteit deel aan de veiling in September (Bron: Elia).
Het CRM en de CRM veiling is in wezen technologie-agnost, wat betekent dat andere technologieën dan gascentrales ook kunnen dingen naar ondersteuning voor de realisatie van deze projecten.
Waarom deed YUSO mee aan de CRM veiling?
YUSO is samen met enkele partners al een tijd de inplanting van enkele grote batterijsystemen aan het voorbereiden. Grootschalige Batterijsystemen, of ook wel BESS genoemd (ENG: Battery Energy Storage Systems) zijn de laatste jaren economisch aantrekkelijker geworden mede door een gedaalde investeringskost en de toename van de nood aan flexibiliteit in het stroomnet. Door de gestegen injectie vanwege hernieuwbare energie is er bij tijden overaanbod of zijn er tekorten op het net. Dit verschil tussen vraag en aanbod dient door flexibele technische eenheden opgevangen te worden.
Dit werd klassiek voorzien vanuit gascentrales maar vandaag is dat eveneens mogelijk met grootschalige opslag zoals met batterijsystemen. Bovendien biedt een BESS de mogelijkheid flexibiliteit aan het net te leveren zonder dat er emissies zijn van kooldioxides of een noodzaak ontstaat van een leveringscontract voor fossiele brandstoffen als gas in het algemeen. Op vandaag zijn de prijzen voor gas op de internationale markten sterk gestegen dit mede door geopolitieke redenen van bevoorrading uit met name Rusland. West-Europa is voor zijn gasbevoorrading vooral op Noorwegen en Rusland aangewezen waarbij de diplomatieke relaties met dit laatste land van herkomst de laatste jaren op een dieptepunt zijn beland. Indien Europa deze afhankelijkheid wil indammen is er nood aan meer hernieuwbare energie in combinatie met grootschalige opslagsystemen.
Wat kan de impact zijn van deze projecten van YUSO?
Ook al staan de kranten vol van torenhoge energieprijzen tengevolge de forse prijsstijgingen voor aardgas, toch betekent dit niet dat de marktprijs voor stroom op elk moment van de dag even hoog is. Uiteindelijk heeft elektriciteit elk kwartier van de dag een andere waarde. Op de zogenaamde onbalansmarkt wordt de prijs per 15-minuten bepaald die de nationale hoogspanningsnetbeheerder (HS-TSO) Elia aanrekent voor het bewerkstelligen van het evenwicht tussen vraag en aanbod op het net. Deze prijs weerspiegelt dus de balans op het net in quasi real-time. Bij grote overschotten kan deze prijs zelfs negatief zijn waardoor marktparticipanten moeten betalen om stroom kwijt te raken op het net. Elektriciteit is op zo een moment werkelijk een soort afvalproduct.
De batterijsystemen die YUSO samen met haar partners in het CRM heeft ingebracht zorgen ervoor dat overtollige energie – die anders op bepaalde momenten als afvalproduct behandeld wordt – dan in de batterij wordt opgeladen om deze later weer te injecteren op het net wanneer er een tekort aan stroom ontstaat. Op die manier gaat geen stroom verloren en wordt op de meest economische wijze gebruik gemaakt van de energie die alle windmolens en zonnepanelen produceren in België. Een gascentrale kan dat natuurlijk ook ten dele, zij het dan ten koste van emissies aan koolstofdioxide die in het kader van de energietransitie nu net vermeden moeten worden. Voor YUSO is de insteek van bij het begin dat elke ton uitgestoten kooldioxide er één te veel is!
Uiteindelijk bestaat het hoofddoel van de energietransitie erin in toenemende mate de vraag naar stroom af te stemmen op de beschikbaarheid ervan in termen van hernieuwbare productie, daar waar dit in het klassiek energielandschap vaak andersom was. Een batterij is dan een buffer van energie waarmee fluctuaties in beschikbaarheid van zonne- en windenergie kunnen weggewerkt.
Hoe wordt het CRM mechanisme gefinancierd en waarom?
Het CRM mechanisme zal worden gefinancierd door de markt zelf, waarbij de gegunde capaciteit aan nieuwe gascentrales tot een minimum beperkt wordt. Elke verbruiker van stroom zal een bijdrage betalen op de stroomfactuur om mede bij te dragen aan het steunmechanisme. De EU gaf België trouwens pas in de zomer groen licht voor het CRM mechanisme en de te organiseren veiling waardoor deze in september toch door kon gaan, op de valreep dus! De ondersteuning voor gascentrales was noodzakelijk omdat deze met grote investeringen gepaard gaan van meerdere honderden miljoenen Euro terwijl de verwachte toename van wind- en zonne-energie in de komende jaren de rendabiliteit van de gascentrales verder zal ondergraven. Daarom was er in zekere mate sprake van “missing money” die in de CRM veiling toch kan worden gegund aan de laagste bieder die een nieuwe gascentrale wenst te ontwikkelen en uitbaten.
Over YUSO
YUSO BV is gevestigd in Waregem en werd in 2012 opgericht door Bart Pycke en Michel Verschuere. YUSO is een hernieuwbare energie-leverancier en aggregator van flexibele elektrische toepassingen zoals batterijsystemen en slimme laadpalen. Het YUSO platform biedt aan meer dan duizend industriële producenten van groene energie en verbruikers toegang tot de Belgische stroommarkt. YUSO was al sedert 2016 vertrouwd met het uitbaten van een grootschalige batterij in Nederland. De grote troef van YUSO is de ervaring van haar team en management in de energiesector vanuit economisch en technisch oogpunt. YUSO zette met de komst van hernieuwbare energie sterk in op meteorologische voorspellingen, geautomatiseerd portfolio management op basis van Artificiële Intelligentie en Big Data en ontwikkelde de benodigde IT-infrastructuur voor haar activiteiten volledig in-house. Dankzij deze doorgedreven digitalisering en automatisering wil YUSO het toonbeeld zijn van een energieleverancier van de toekomst: groen, kosten-efficiënt en met voortdurende aandacht voor innovatie.